Người Dao Ea Ly làm lễ cấp sắc

“Những người có cháu, có chắt già cỡ nào chăng nữa khi chưa được cấp sắc vẫn chưa được công nhận là người lớn”_ Đây là lời nhấn mạnh của ông Bàn Nguyên Thành, Bí thư chi bộ, Trưởng thôn Tân Bình, xã Ea Ly, huyện Sông Hinh.

Nếu như người Ê Đê có lễ trưởng thành, thì người Dao phải nói đến lễ cấp sắc. Mùa xuân, mùa lễ hôi cũng là mùa người Dao chọn làm lễ cấp sắc. Với người Dao, Lễ cấp sắc là một nghi lễ quan trọng nhất trong cuộc đời của mỗi con người. Điều kiện để được cấp sắc là đã có gia đình, gia đình đó phải làm được nhiều việc tốt. Khi đã được cấp sắc, người đó được dân làng tôn trọng, có vị trí trong cộng đồng và được làm thày cúng có thể cúng cấp sắc cho người khác. “Dân tộc Dao ai cũng phải qua lễ cấp sắc, để cho trở thành con người có vợ có chồng là người lớn. Nếu không khi mất đi vẫn là trẻ con. Mình cấp sắc thế này thì có tên tuổi với Ngọc Hoàng và trở thành người lớn, có đủ nghị lực để làm mọi việc. Cấp sắc rồi ai thiếu cái gì, muốn làm cái gì thì mới làm được. Không phải là mê tín mà theo phong tục tập quán”- Ông Bàn Nguyên Thành cho biết thêm.

Nghi lễ trong cấp sắc kéo dài trung bình 24 tiếng đồng hồ liên tục. Thày cúng là những người có uy tín trong làng. Điểm nhấn trong lễ cấp sắc là những bức tranh tượng trưng cho các vị thần hoàng cùng bàn thờ tổ tiên; những điệu nhảy trong triếng chiêng, trống; tiếng tù và và lời cúng được xếp vần thành thơ thỉnh cầu với tổ tiên và các vị thần hoàng ban an lành đến mọi người trong nhà. “Nội dung chủ yếu là làm tốt cho gia đình, ví dụ gia đình mấy năm trước gặp khó khăn, hay là tai họa; hôm nay gia đình mới tổ chức làm cái lễ cấp sắc cho để sau này được bình an. Phần nữa là nhớ về tổ tiên chính là cấp rồi, thì người ta mới có một trí nhớ cho con người rằng: ông này xưa nay nó làm cái chuyện ấy tốt, mà tốt với đạo đức của người dao”- ông Bàn Nguyên Thành cho hay.

Đất đai màu mỡ, tinh thần cần cù lao động sản xuất cùng với sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, cuộc sống của người dân nơi đây ngày một khấm khá. Nhờ vậy đến nay hầu hết người Dao thôn Tân Bình đã làm được lễ cấp sắc cho mình. Lễ cấp sắc thường tổ chức trong khuôn khổ gia đình. Tuy nhiên với người Dao thôn Tân Bình đây còn là dịp để mọi người trong dân làng gặp gỡ, xây dựng tinh thần đoàn kết giúp nhau cùng tiến bộ.

“Tập trung đoàn kết lại để thành nghi lễ này; Không tập trung, không đoàn kết thì không bao giờ làm được cấp sắc như thế này đâu. Bởi vì là đây không thể một minh làm được mà anh em thật cũng chưa thể làm được. Phải nhờ tới anh em khác, với họ khác thì mới làm được. Chủ yếu anh  em hàng xóm, khi thấy ông này có ngày tháng để cấp sắc cho hộ gia đình đây nhưng mà ông không có heo, thì bây giờ nói anh em hàng xóm thôi để anh em giúp cho; khi nào làm nên thì trả lại”- ông Bàn Nguyên Thành tâm huyết nói.

Lễ cấp sắc của người Dao đã được Bộ Văn hóa Thể thao Du lịch công nhận là văn hóa phi vật thể cấp quốc  gia, được người Dao thôn Tân Bình, xã Ea Ly bảo tồn phát huy đã góp phần làm sinh động văn hóa phi vật thể vùng đất Sông Hinh. Ông Phan Ngọc Cường, Giám đốc Trung tâm Văn hóa – Thể thao và Truyền thanh – Truyền hình huyện Sông Hinh bày tỏ: “Góc độ bản thân tôi quản lý mảng bảo tồn văn hóa các dân tộc huyện Sông Hinh, lễ cấp sắc được người Dao luôn được tổ chức bài bản, đúng với truyền thống nhưng vẫn đảm bảo tiết kiệm. Qua đây thể hiện tinh thần đoàn kết cộng đồng, cùng nhau xây dựng cuộc sống bình yên, hạnh phúc và phát  triển”.