Cô gái Tày khởi nghiệp với các sản phẩm từ địa phương
Chỉ mới xuất hiện trên thị trường hơn 1 năm nhưng các sản phẩm mắc ca mang thương hiệu Mắc ca Đất Phú do chị Bế Thị Nga, dân tộc Tày (SN 1991, thôn Tân Lập- xã EaLy sản xuất đã khẳng định uy tín với khách hàng.
Sinh ra trong một gia đình làm nông, từ nhỏ, chị Nga đã thường xuyên phụ giúp cha mẹ việc ruộng vườn, nương rẫy. Càng tiếp xúc với công việc nhà nông, chị càng nhận thấy sự vất vả, thiệt thòi của người nông dân, nhất là khi họ chỉ biết trồng trọt rồi thu hoạch sản phẩm bán cho thương lái. Trong khi đó, cũng từ nguồn nguyên liệu này, khi được chế biến thì giá bán rất cao. “Tại sao mình không khai thác nguồn nông sản sẵn có tại địa phương để chế biến thành sản phẩm?”-chị Nga tự đặt câu hỏi trước khi bắt tay khởi nghiệp vào năm 2018.
Chị Nga nhớ lại: “Ban đầu, khi tôi quyết định từ bỏ công việc của một cán bộ xã để khởi nghiệp với nghề chế biến hạt mắc ca, gia đình cũng như người thân rất bất ngờ, thậm chí can ngăn bởi họ biết rằng công việc này rất vất vả và đầy rủi ro. Song, niềm đam mê nông nghiệp sạch đã thôi thúc tôi quyết tâm thực hiện. Từ việc chỉ trồng mắc ca bán cho thương lái như trước, tôi đã nghiên cứu quy trình sản xuất ra các sản phẩm mắc ca cũng như tìm hiểu về thị trường tiêu thụ. Sau một thời gian bàn bạc với gia đình, tôi quyết định vay mượn vốn đầu tư mua máy móc thiết bị để sản xuất sản phẩm hạt mắc ca sấy nứt”.
Theo chị Nga, hiện nay, người tiêu dùng rất chú trọng đến sức khỏe nên sử dụng nhiều loại hạt dinh dưỡng, trong đó có hạt mắc ca. Quy trình chế biến hạt mắc ca không khó như nhiều loại hạt dinh dưỡng khác nhưng lại đòi hỏi sự công phu trong từng công đoạn. Khi thu mua hạt về phải tiến hành phân loại để chọn hạt có độ đồng đều, sau đó sấy sơ qua để bảo quản. Đến khi lấy ra sấy xong thì phải cắt nứt và dùng bóng đèn soi kỹ trong khe của từng hạt để loại bỏ những hạt bị đốm đen có thể do khi thu hoạch người dân bảo quản không đúng cách dẫn đến bị hỏng bên trong…
Quá trình khởi nghiệp của cô gái 9x này cũng không mấy suôn sẻ trong năm đầu tiên khi những mẻ hàng liên tục bị hỏng do quy trình sản xuất chưa hoàn thiện. Chị Nga kể: “Mẻ thì cháy, mẻ bị vỡ gần hết, rồi những hạt nhìn ngoài rất đẹp nhưng bên trong bị đốm màu. Hàng gửi đi rồi còn bị khách trả lại. Những lần đó, may thì hòa vốn, còn không thì chịu lỗ. đã có lúc tôi thấy nản nhưng rồi cũng rút ra được kinh nghiệm và bí quyết cho riêng mình”.
Khởi đầu từ một cơ sở nhỏ, thương hiệu còn mới trong khi thị trường đã có vô số thương hiệu sản phẩm mắc ca nên chị Nga luôn đề cao việc sản xuất ra sản phẩm có chất lượng tốt, giá cả hợp lý để phục vụ người tiêu dùng. Ngoài một ít mắc ca gia đình trồng được, chị chủ yếu đi thu mua nguyên liệu của nông dân trên địa bàn về sản xuất. Hiện nay, cây mắc ca được người dân EaLy trồng xen với cà phê rất nhiều. Cứ 1 ha cà phê có thể trồng xen khoảng 200 cây mắc ca, năng suất đạt 15-20 kg hạt/cây, giá thu mua cũng ổn định ở mức 80-100 ngàn đồng/kg tươi. Chị Nga cho hay: “Do mấy năm qua, cây mắc ca bị mất mùa, sản lượng rất ít. Do đó, tới vụ thu hoạch, tôi đến từng nhà vườn để thu mua với giá cam kết. Hạt tươi sau khi mua về được bảo quản bằng sấy lần 1, để mắc ca không bị mốc, ẩm. Khi nào cần mới đem ra sấy khô và cắt nứt. Loại hạt này nếu để trong môi trường tự nhiên sẽ lên dầu, ẩm mốc, giảm chất lượng”. Chị Nguyễn Thị Nga một khách hàng thường xuyên mua hàng của chị Nga cho biết: Tôi thường xuyên mua hàng của chị Nga về ăn, các loại hạt rất tốt cộng thêm đây là nông sản của địa phương, quy trình chị Nga làm rất sạch sẽ nên tôi rất tin tưởng. Ngoài mua cho gia đình dùng, tôi còn giới thiệu cho bạn bè, người thân mua dùng thử”.
Để hạt mắc ca được ngon và giòn, chị Nga chọn phương pháp sấy rồi mới cắt nứt. Chị cho biết, với phương pháp này, sản lượng mắc ca sẽ hao hụt nhiều vì hạt dễ bị vỡ đôi hoặc bong vỏ, không chọn đóng gói được mà chỉ tận dụng để bán nhân. Song, quy trình này sẽ cho ra hạt trắng đều, thơm ngon, giữ lại toàn bộ hàm lượng dinh dưỡng. Đây chính là yếu tố tạo ra sự khác biệt về chất lượng. Đặt chữ tín lên hàng đầu với chất lượng đã được kiểm chứng từ khách hàng, cơ sở sản xuất của chị Nga đang từng bước khẳng định uy tín của mình trên thị trường trong và ngoài tỉnh với các sản phẩm: hạt mắc ca sấy nứt, nhân mắc ca, sản lượng bán ra ngày một tăng. Không chỉ bán online, chị còn ấp ủ đưa hàng vào hệ thống siêu thị mi ni, các cửa hàng lớn. chị Nga chia sẻ. “Khi theo đuổi giấc mơ nông nghiệp sạch, ngoài việc làm kinh tế, phát triển thương hiệu sản phẩm, tôi nghĩ mình cũng cố gắng góp sức để tạo dựng một sản phẩm đặc trưng của quê hương, để khi nhắc đến mắc ca, người ta nghĩ ngay đến EaLy”.
Ngoài mắc ca, chị Nga còn sản xuất các sản phẩm khác từ nguyên liệu sẵn có tại địa phương như: chuối sấy, hạt granloa, tinh bột nghệ…. Những sản phẩm này cũng rất được người tiêu dùng tin tưởng. Chị Đàm Thị Nam- chủ tịch Hội LHPN xã EaLy cho biết: Hiện nay xu thế sử dụng nông sản sạch rất nhiều, và các sản phẩm của chị Nga đã đáp ứng được điều đó. Ngoài phát triển kinh tế, thì đây còn là sự phát triển về thương hiệu sản phẩm, giúp người tiêu dùng trong và ngoài tỉnh biết đến sản phẩm của địa phương"
Khởi nghiệp với nông sản tiêu biểu của quê hương, Bế Thị Nga đã góp phần nâng tầm giá trị của cây mắc ca của vùng đất Sông hinh, mở ra hướng phát triển kinh tế bền vững với những sản phẩm tại địa phương./.
Ngọc Ly